Kategori: Makaleler

Işık Akısı Nedir? TYT Fizik Perspektifinden Antropolojik Bir İnceleme Farklı kültürlerde insanlar ışıkla, karanlıkla, günle ve geceyle ilişkilerini çok derin bir biçimde kurarlar. Işık, yalnızca fiziksel bir olgu değildir; kültürlerin sembolik dünyasında da önemli bir yere sahiptir. Bir antropolog olarak kültürlerin çeşitliliğine duyduğum ilgi, bana her zaman insanlığın ışığı nasıl algıladığını ve bunun toplumsal ritüellerde, sembollerde ve kimliklerde nasıl şekillendiğini anlamaya teşvik etmiştir. Işığın fiziksel özellikleri, örneğin ışık akısı, toplumların ışığa ve karanlığa olan ilişkilerini, inançlarını ve günlük yaşamlarını nasıl şekillendirdiğiyle birleşir. Bugün, TYT Fizik kapsamında öğrencilere öğretilen “ışık akısı” kavramını, sadece bir bilimsel terim olarak değil, aynı zamanda kültürel…

Latin Nereler? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Son yıllarda “Latin” terimi, dünya çapında giderek daha fazla dikkat çekiyor. Latin kelimesi, yalnızca bir coğrafi bölgeyi ya da etnik kökeni tanımlamakla kalmayıp, aynı zamanda kültürel, toplumsal ve siyasi dinamikleri de içerisinde barındıran çok daha geniş bir kimlik haline gelmiş durumda. Ancak Latinlerin kim olduğu, neyi temsil ettiği, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adalet gibi değerlerle nasıl ilişkili olduğu üzerine yapılacak derinlemesine bir analiz, bu kimliği daha anlamlı ve etkili kılacaktır. Latin Kimdir? Sadece Bir Etnik Kimlik Mi? Latin, genel olarak Latin Amerika kökenli insanları tanımlamak için kullanılan bir…

İyileşmek Kitabı Kaç Sayfa? Psikolojik Bir Bakışla İnsan Davranışlarını Anlamak Bir psikolog olarak insan davranışlarını anlamak, yalnızca dışsal gözlemlerle değil, bazen en derin içsel keşiflerle mümkündür. İnsanlar neden iyileşmeye ihtiyaç duyar? Hangi koşullar altında iyileşmek bir tercih değil, zorunluluk haline gelir? Bugün, sıklıkla karşılaştığımız bir sorudan yola çıkarak, iyileşme sürecine dair önemli bir psikolojik merak uyandıracağım: İyileşmek kitabı kaç sayfa? Bu basit gibi görünen soru, aslında insanın içsel yolculuğunun, duygusal travmalarının ve toplumsal baskılarının derinlemesine anlaşılmasında bir anahtar olabilir. İyileşme, yalnızca fiziksel bir süreç değil, aynı zamanda psikolojik ve duygusal bir evrimdir. Bu yazıda, iyileşme sürecine dair farklı psikolojik perspektifleri…

Beşamel Soslu Lazanya: Yalnızca Bir Makarna Yemeği Mi, Yoksa Mutfak Saldırısı Mı? Beşamel soslu lazanya, günümüzün en popüler İtalyan yemeklerinden biri haline gelmiş durumda. Ancak, bu yemek gerçekten de hak ettiği kadar kaliteli mi? Herkesin “en iyi” lazanyayı yaptığı iddiasıyla bir araya geldiği sofralarda, aslında neler oluyor? Beşamel sos, bazen yemeği adeta boğan bir unsur haline gelebiliyor. Soru şu: Bu yemek, sadece makarnayı ve sosu bir araya getirip üstüne biraz peynir ekleyerek kolayca yapılan bir yemek olmaktan öteye geçiyor mu, yoksa sadece karmaşıklaştırılmaya çalışılmış bir basit yemek mi? Şimdi, bu tartışmayı derinlemesine inceleyelim. Beşamel sosun lazanyaya dahil edilmesi, pek çok…

“İtilaf” Kavramının Anlamı ve Tarihî Arka Planı İtilaf kelimesi, Türkçede genel olarak “anlaşma”, “uzlaşma” ya da “bir araya gelip ortak hareket etme” anlamlarını taşır. [1] Kökensel olarak Arapça “ايتلاف” (ītilāf) sözcüğüne dayanmaktadır; bu sözcük “uyum sağlama, anlaşma” gibi anlamlara gelir. [2] Osmanlı Türkçesinde ve Cumhuriyet dönemi Türkçesinde, farklı bağlamlarda kullanılmış; hem hukuk‑diplomasi alanlarında hem de günlük dilde karşılaşılabilen bir terimdir. Tarihsel Gelişim ve Öne Çıkan Kullanımlar İtilaf kavramının tarihsel bağlamda en bilinen kullanım biçimi, İtilaf Devletleri (Entente Powers) terimidir. Bu grup, özellikle Birinci Dünya Savaşı sırasında Almanya‑Avusturya‑Macaristan bloğuna karşı yer almış ülkeleri içerir. [3] Bu bağlamda “itilaf”, askeri‑diplomatik bir işbirliği, ortak çıkarlar doğrultusunda…

İskat Nasıl Verilir? Tarihî Arka Plan ve Günümüzdeki Tartışmalarla İnceleme İslam hukukunda kaynakların sınırlılığı ve insanın sınırlı hali üzerine düşündüğümde, “İskât nasıl verilir?” sorusu bana yalnızca bir ibadet meselesi değil; aynı zamanda borç, sorumluluk ve ölünün haklarının nasıl gözetileceği üzerine bir sosyal etik problemi gibi göründü. Bu yazıda hem tarihsel süreci hem günümüzdeki akademik tartışmaları ele alarak konuya doğal ve anlaşılır bir dille yaklaşacağım. 1. Tarihsel Arka Plan “İskât” kelime olarak “düşürmek, silmek” anlamına gelir. [1] Fıkıh literatüründe ise bir hakkın ya da yükümlülüğün ortadan kaldırılması, kişinin üzerindeki bir borç ya da ibadetin “düşürülmesi” anlamında kullanılır. [2] Özellikle, bir kimsenin sağlığında eda…

Iskalamak Ne Demek? Antropolojik Bir Perspektiften Bakış Farklı Kültürlerin Sözlü Anlatılarındaki Iskalamak Kavramı Dil, insanlık tarihinin en güçlü bağlayıcı araçlarından biridir. Kültürler arasında derin bağlantılar kurar, ancak aynı zamanda her kültürün kendine özgü anlam dünyalarını da şekillendirir. Bir kelime, bir topluluğun kimliğini ve ritüellerini yansıtan çok derin anlamlar taşır. “Iskalamak” kelimesi, TDK’de basit bir şekilde “bir şeyi zamanında yapamamak, kaçırmak” olarak tanımlansa da, bu kelimenin anlamı, kültürel bağlam ve toplumsal yapılar ışığında çok daha geniş ve karmaşık bir yer edinir. Bu yazıda, “iskalamak” kelimesini sadece dilsel bir tanım üzerinden değil, antropolojik bir bakış açısıyla inceleyeceğiz. Iskalamak ve Toplumsal Yapılar: Bir…

Laubalilik Nasıl Olur? Hadi bir itiraf yapalım: Hepimizin hayatında bir zamanlar “laubalilik” dediğimiz, her şeye biraz fazla rahat yaklaşmayı, her konuda çok ciddi olmamayı içeren o dönemeç olmuştur. Kimimiz çocukken bu konuda bir dahi, kimimiz ise yetişkinlik yıllarımızda “olabildiğince ciddi ve ciddi olalım” moduna geçmiş olabiliriz. Ama gelin, laubaliliği bir de mizahi bir gözle inceleyelim. Hem de bu iki uçlu yaklaşımı—erkeklerin çözüm odaklı stratejileri ile kadınların empatik, ilişki odaklı bakış açılarını—birleştirerek! Laubalilik Nedir, Ne Değildir? Laubalilik, “ciddi olmamak”tan çok daha fazlasıdır. Ciddi olmak, bazen gerçekten “hemen çözülmesi gereken bir problemi” çözmek için bir tür stratejik hamle gerektirir. Laubalilik ise; herkesin…

Fikir Kelimesinin Eş Anlamlısı Nedir? Etik, Epistemoloji ve Ontoloji Perspektiflerinden Bir İnceleme Bir Filozofun Bakışı: Fikir ve İnsan Düşüncesi Düşüncelerimiz, insan olmanın temelidir. Her şey, zihnimizde bir yerden başka bir yere hareket eden düşüncelerle başlar. Ancak bu düşünceler, yalnızca zihinsel bir aktivite değil, aynı zamanda varlığımızın, kimliğimizin ve etkileşimlerimizin belirleyicileridir. Fikir kelimesi, çoğumuz için basit bir kavram gibi görünse de, derinlemesine incelendiğinde çok daha fazla anlam barındırır. Fikir, yalnızca bir düşünce değil, aynı zamanda değer, doğruluk ve gerçeklik üzerine kurduğumuz tüm yapılarla ilişkilidir. Peki, fikir kelimesinin eş anlamlısı nedir? “Fikir” kelimesinin anlamını çözmek için etik, epistemoloji ve ontoloji gibi felsefi…

Elli Dört Nasıl Yazılır? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış Hepimiz dilin toplumdaki yeri ve gücünü bir şekilde hissediyoruz. Ancak, dilin, toplumsal cinsiyet, çeşitlilik ve sosyal adaletle nasıl bir ilişkisi olduğuna dair daha derinlemesine düşündük mü? “Elli dört” gibi basit bir soru, aslında çok daha geniş bir meseleye açılan bir kapı olabilir. Bugün, bir sayının yazılışı gibi görünse de, dilin içinde barındırdığı toplumsal dinamikleri, eşitlik ve çeşitlilik konularını ele alacağız. Hep birlikte, dilin nasıl bir araç olduğuna, kimlerin bu dil üzerinden konuşma fırsatı bulduğuna, kimlerin ise dışlandığına dair bir sohbet başlatalım. Kadınların Toplumsal Etkiler ve Empati Odaklı…